Hoog Sensitieve Personen (HSP) zijn empathisch sterk ontwikkeld maar dienen hun eigen tempo en flow te vinden in hun dagelijks leven. En met name dit laatste is vreselijk moeilijk gebleken voor mijzelf. Zeker als je binnen het hoogsensitieve spectrum aan de HSS kant zit (High Sensation Seeker) dan kun je je borst nat maken. Grenzen tussen je eigen gevoel, identiteit en beleving en die van anderen zijn flinterdun. Je vermoeidheid zit opgeslagen in de uitdaging continu te blijven voelen wat van jou is en wat van de ander. Je merkt dat je doorlopend heen en weer wordt geslingerd in identiteit, zelfverzekerdheid en energiebalans. Geen ‘nee’ kunnen zeggen vanwege overmatig loyaliteit- en plichtsbesef en alles willen beleven, ervaren, proeven en doorleven. Doodvermoeiend en op de lange termijn uiteraard geen houdbare zaak.
Bewustwording als eerste stap
Bewustwording van de kwaliteiten en risico’s van hoogsensitiviteit is voor jou als HSP van levensbelang en voor jouw werkgever een enorme toegevoegde waarde. Door voldoende ruimte voor bewustwording, (h)erkenning, creativiteit, persoonlijke ontwikkeling, rust en connectie met de natuur herstelt de (veelal door onze veeleisende samenleving en cultuur veroorzaakte) verstoorde band met jezelf. Erkenning en acceptatie van eigen grenzen is van belang voor het vermijden van minderwaardigheidsgevoelens, schuldgevoelens, burn-out, overspannenheid en depressie. Wat betekent ook weer hoogsensitiviteit en wat maakt deze eigenschap uniek?
Hoogsensitiviteit is een verfijnde waarneming van de wereld door personen die meer dan gemiddeld geprikkeld worden. Tevens worden deze prikkels en informatie op een dieper en gedetailleerder niveau verwerkt. Hoogsensitiviteit is genetisch bepaald en resulteert in gevoeligheid voor emoties (pijn, genot) en verhoogd omgevingsbewustzijn. Een HSP heeft een minder sterk omgevingsfilter in de hersenen waardoor deze zich eerder en meer bewust is van ontwikkelingen en dynamiek in zichzelf en om zich heen. Onder andere angst en stress fungeren als stoorzenders in de waarneming wat een onbalans kan veroorzaken op meerdere niveaus in de belevingswereld van een HSP. Hoogsensitiviteit is een eigenschap, geen diagnose en ook zeker geen excuus!
HSP en intuïtief vermogen
Vanuit natuurstudies is bewezen dat hoogsensitieve dieren binnen een kudde verscherpte intuïtie hebben ontwikkeld om gevaar en dreiging te voorspellen. Het zijn dan ook deze dieren die zijn geëvolueerd tot beschermers van de kudde met een vooruitziende blik. Op dezelfde wijze weten mensen met hoogsensitiviteit vaak intuïtief haarfijn aan te voelen wat een strategie, afdeling of onderneming nodig heeft om succesvol te zijn. Niets is frustrerender voor hoogsensitieve personen om een geniaal idee afgekeurd te horen worden om vervolgens hetzelfde idee enkele jaren later bejubeld te zien worden.
HSP als bron van innovatie
HSP beschikken over bovengemiddeld creatief vermogen en een verscherpt inzicht op het gebied van innovatie, dynamiek en het “intunen” op andere mensen. Het herkennen, erkennen en bewust inzetten en ontwikkelen van deze kwaliteiten zorgt ervoor dat de organisatie waarin zij werken voorop blijft lopen in de ontwikkelingen en op hun concurrenten. Om deze redenen zijn HSP van onschatbare waarde voor een organisatie. Door hun rijke innerlijke belevingswereld zien, horen en voelen zij verbanden die voor anderen gesloten blijven en daardoor gemist worden. HSP medewerkers kunnen dan ook proactief ingezet worden als meetinstrument voor overbelasting binnen uw organisatie.
Een constructieve omgeving
Hiervoor dienen echter wel de juiste randvoorwaarden in omgeving en cultuur aanwezig te zijn. Veel HSP werken in een omgeving waarin zij trachten hun input te vergroten terwijl hier geen ruimte voor wordt geboden. Zij verzanden in hun werk, hoe hard zij ook hun best doen. In plaats van bovengemiddeld te presteren zien zij zichzelf onder hun kunnen opereren. Omgeving en cultuur enerzijds en aansturing en management anderzijds bepalen meer dan gemiddeld de balans in de intrinsieke gevoelswereld van een HSP en daarmee hun succes en performance in de organisatie. Door de juiste aansturing en omgeving te creëren weten HSP zich te ontplooien, worden zij duurzaam inzetbaar en komen zij in hun kracht te staan. Dat biedt hen de mogelijkheid om bovenmenselijk mooie dingen te creëren met hun eigen specifieke pallet aan talenten.
Risico’s liggen op de loer
Er bestaat een wetenschappelijk bewezen correlatie tussen HSP en burn-out, overspannenheid en depressie. Ik heb dit helaas zelf aan den lijve mogen ondervinden. De correlatie komt voort uit een zwakker filter in de hersenen van een HSP, waardoor wij meer externe prikkels binnen krijgen in ons systeem. Vervolgens reageren wij door onze rijkere gevoelswereld intenser op deze externe prikkels. Zo zijn veranderingen voor ons ingrijpender en hebben we meer behoefte om te leven op ons eigen tempo in onze eigen flow, zonder ons al te veel te hoeven conformeren aan door anderen opgelegde regels. Door verstoringen in onze omgeving kan de intrinsieke gevoelswereld in onbalans komen. Als gevolg hiervan wordt frustratie geboren. Wij ervaren dan al snel veel negatieve energie en kunnen ons in een hoekje gedrukt voelen waar ons potentieel niet gezien, ingezet, erkend en ontwikkeld kan worden.
In je kracht staan
Hoogsensitiviteit uit zich, onder de juiste omstandigheden, in het verfijnd uitwerken van informatie en het versterkt oppikken van non-verbale communicatie. HSP worden veelal omschreven als de perfecte medewerkers vanwege hun loyaliteit, hun altruïstische en consciëntieuze denkwijze gecombineerd met een sterk oog voor kwaliteit, eerlijkheid en een hoog inzicht in mensen en processen. Door meer binnenkomst van informatie en onze rijkere gevoelswereld en diepteverwerking zijn wij in staat om intuïtief aan te voelen wat waarheid is. Hiervoor dienen we echter wel de ruimte, vrijheid en verantwoordelijkheid te ervaren die ons doet connecten met ons gevoel.
Door HSP te trainen en begeleiden in hun kracht zullen deze medewerkers hun verhoogde kans op ziekteverzuim omzetten in creativiteit, inventiviteit, loyaliteit, innovatie en voorspellend vermogen. En door het trainen en opleiden van managers die HSP aansturen ontstaat er meer ruimte voor herkenning, erkenning en een platform voor samenwerking en groei.
Een Albert Einstein in uw eigen organisatie!
De lijst van bekende hoogsensitieve mensen is lang. Hieronder bevinden zich bekende schrijvers, psychologen, wetenschappers, acteurs, wereldverbeteraars, staatshoofden en geestelijk leiders. Mensen die toegevoegde waarde leveren vanuit hun hart, passie en liefde. Pure beweegredenen die van wezenlijk belang zijn binnen elke organisatie. En elke organisatie heeft zijn of haar eigen Virginia Woolf. Carl Jung, Albert Einstein, Woody Allen, Ghandi, Abraham Lincoln of Dalai Lama al in dienst! Is het niet vreselijk interessant om te achterhalen wie dat nu precies zijn binnen uw organisatie? En is het niet nog interessanter deze mensen de juiste handvatten te geven om te floreren net als eerdergenoemde bekendheden? Herken en erken hoogsensitiviteit in uw organisatie en ontdek uw eigen Albert Einstein!
Deze bijdrage is geschreven door Mark van der Tol, Oprichter/ eigenaar weSense.